Wat zijn synthetische cannabinoïden?

Synthetische cannabinoïden, ook wel bekend als ‘K2’ of ‘Spice’, zijn kunstmatig ontworpen stoffen die zich hechten aan dezelfde cannabinoïde-receptoren als natuurlijke cannabis. Ze hebben een vergelijkbare werking als THC en CBD. Synthetische cannabinoïden worden meestal in vloeibare vorm op plantaardig materiaal of in verdampers gebruikt. Doordat ze chemisch zodanig verschillen van cannabis, mogen ze onder de huidige wetgeving gedistribueerd worden als legale cannabisalternatieven. In Nederland zijn niet alle synthetische cannabinoïden legaal.

Oorsprong van synthetische wiet

Oorspronkelijk werden synthetische cannabinoïden ontwikkeld in speciale laboratoria. Hier werd de werking ervan voor medische doeleinden onderzocht. Voornamelijk omdat de stoffen THC en CBD in cannabis een pijn verlichtende werking op het lichaam kunnen hebben. Synthetische varianten zijn  een sterkere versie van CBD en THC. Het heeft een groot potentieel voor de gezondheidszorg, maar heeft ook zo zijn valkuilen. Tegenwoordig worden deze cannabinoïden voornamelijk recreatief gebruikt.

De werking van synthetische cannabinoïden

Synthetische cannabinoïden werken als volle agonisten. Dit betekent dat ze zich aan een receptor in het lichaam binden en deze volledig activeren. De zogenaamde ‘CB1-receptoren’ in de hersenen, worden sterker geactiveerd met synthetische cannabinoïden dan THC uit natuurlijke cannabis. Hierdoor zijn de effecten krachtiger en het risico op vergiftiging groter.

Wanneer een receptor volledig geactiveerd is d.m.v. synthetische cannabinoïden, gebeurt er van alles in het lichaam. Het zorgt voor meer ontspanning en pijnvermindering, maar kan ook de prikkeloverdracht in het zenuwstelsel onderdrukken of verstoren. Daardoor kunnen hartritmestoornissen ontstaan en kan bewustzijnsverlies optreden. Daarnaast beïnvloeden sommige synthetische cannabinoïden ook andere systemen in het lichaam, wat kan leiden tot schadelijke effecten op het zenuwstelsel.

Legaliteit

Sinds Juli 2025 is de Nederlandse wetgeving verder aangescherpt. De Opiumwet is uitgebreid met zogenoemde groepverboden (List IA). Hierdoor kan Nederland nu hele groepen van chemische stoffen tegelijk verbieden. Synthetische cannabinoïden kopen is dus niet meer mogelijk, aangezien ook deze categorie is opgenomen in de nieuwe Opiumlijst. Producenten proberen nog steeds nieuwe varianten (analogen) te ontwikkelen om de wet te omzeilen, maar door de nieuwe regels wordt dat een stuk lastiger. Het bezit, maken, verkopen en invoeren van bestaande synthetische cannabinoïden is volledig verboden. 

Het gebruik van synthetische cannabinoïden in Nederland

In Nederland heeft ongeveer 1% van de op stap gaande mensen wel eens een synthetische cannabinoïde gebruikt. Relatief weinig als je het vergelijkt met andere stoffen die men gebruikt tijdens feesten en partijen. Dat lage percentage komt voornamelijk doordat gewone cannabis in coffeeshops te koop is. In landen waar cannabis niet gedoogd wordt, zie je dat men vaker de stap zet naar synthetische cannabis zet.

Er wordt ook nog steeds veel onderzoek gedaan naar de werking en effecten van ‘spice’. Onderzoekslaboratoria testen nieuwe varianten op veiligheid en sterkte. Op basis van de onderzoeksresultaten kan worden bepaald of een bepaalde synthetische cannabinoïde legaal of illegaal gemaakt moet worden.

Voordelen van K2 Spice

Het grootste voordeel voor kunstmatige cannabinoïden is het medische potentieel ervan. De werkende stoffen in cannabis, CBD en THC, staan bekend als pijnstiller. Doordat synthetische cannabinoïden sterker zijn en in lagere doseringen dezelfde werking hebben, wordt het medisch vaak ingezet. Vooral CBD olie kan normaliter bij zieke of terminale mensen veel pijnverlichting opleveren. Lage doseringen kunnen daarnaast het gevoel van misselijkheid wegnemen. Er zijn ook veel studies die aantonen dat cannabinoïden mensen met Parkinson en mensen met paniekaanvallen kunnen helpen. De werkende stoffen zorgen er in de juiste hoeveelheid namelijk voor dat het oncontroleerbaar trillen stopt of beperkt wordt. Doorgaans is het effect van synthetische cannabinoïden veel sterker dan dat van gewone cannabissoorten. Dit maakt het voor gebruikers een goedkoper en effectiever middel.

Nadelen van K2 Spice

Doordat de meeste synthetische cannabinoïden veel krachtiger zijn, kan het bij verkeerd gebruik vervelende bijwerkingen veroorzaken. Een verkeerde dosis of reactie op deze stof kan leiden tot misselijkheid en hartritmestoornissen. Het gebruik van cannabinoïden wordt ook ten strengste afgeraden aan mensen die al lijden aan psychische stoornissen. Dit kan anders angstaanvallen, hallucinaties, paranoia of psychoses doen opwekken.

Net zoals bij alle druggerelateerde stoffen, is de kans op verslaving hier ook aanwezig. Bij langdurig gebruik kan er een tolerantie optreden. Bij een poging tot stoppen kunnen er dan al snel ontwenningsverschijnselen ontstaan zoals overmatig zweten, hoofdpijn en slapeloosheid.

Chemische variaties

Doordat er zoveel verschillende variaties zijn van synthetische cannabinoïden en er regelmatig nieuwe varianten worden ontdekt, loopt de wetgeving vaak achter. Dit zorgt er vaak voor dat er nog voldoende, minder bekende cannabinoïden op de markt verschijnen. De werking en effecten ervan zijn vaak nog niet goed in kaart gebracht. Nieuwe varianten zijn soms ook niet traceerbaar via standaard drugstests. Hierdoor kunnen deze stoffen al snel misbruikt worden door verschillende partijen. Het is dus belangrijk om jezelf van tevoren goed te informeren naar de verschillende soorten synthetische cannabinoïden. Voor medisch gebruik kun je het beste advies inwinnen bij jouw huisarts.